کرمک شایعترین انگل در بچه هائی که در مناطق معتدل زندگی می کنند می باشد . حداقل ۳۰ درصد تمام بچه ها و ۹۰ درصد بچه هائی که در مؤسسات نگهداری زندگی می کنند دچار کرمک می باشند .
▪ علل :
ـ عفونت معمولاً در دو مرحله رخ می هد :
۱) تخم انگل ابتدا از اطراف مقعد به لباسها و رختخواب و اسباب بازیها منتقل می شود ، تخم های منتقل شده اغلب از طریق دستها وارد دهان دیگر بچه ها شده و بلعیده می شوند .
۲) تخم انگل همچنین می تواند در هوا پراکنده شده و توسط دیگر افراد خورده شود . همچنین بچه ها ممکن است با انتقال تخم ها از اطراف مقعد به دهانشان مجدداً خود را آلوده کنند .
کرم ها در انتهای روده ظرف ۲ تا ۶ هفته بالغ می شوند . کرم ماده در شب بطرف مقعد حرکت می کند و در چین های پوستی اطراف مقعد تخم گذاری می کند . تخم ها در یک ماده ژلاتینی و چسبناک قرار دارند . این ماده و حرکات کرم مادر باعث خارش می شوند .
تخم ها می توانند در محیط بیرون بدن در درجه حرارت طبیعی اتاق بمدت ۳ هفته زندگی کنند . اگر چه تخم ها ممکن است به سرعت بازشده و کرم های جوان ممکن است به طرف روده باریک برگردند .
▪ علائم :
ـ بیشتر بچه های آلوده به انگل بی علامت هستند . اما بعضی دارای احساس خارش در ناحیه مقعد بوده و دائماً آن ناحیه را می خارانند و در نتیجه پوست اطراف مقعد ممکن است زخم باشد .
ـ در دختر بچه ها آلودگی با کرمک می تواند باعث حساسیت و خارش ناحیه واژینال شود . درد شکم ، بی خوابی و تشنج و سایر علائم اثبات نشده به غلط به کرمک نسبت داده می شوند .
ـ در موارد نادر آپاندیسیت می تواند توسط انسداد آپاندیس بوسیله کرم سنجاقی ایجاد شود .
▪ تشخیص :
اثبات تشخیص آلودگی با کرمک یا پیدا کردن کرم می باشد . بهترین زمان بررسی ناحیه مقعد شب هنگام ۲-۱ ساعت بعد از اینکه کودک به رختخواب رفت می باشد . کرم ها سفید و نخی بوده و حرکت آنها با چشم غیرمسلح دیده میشود. تخم ها و کرم ها می توانند بوسیله گذاشتن نوار چسب در ناحیه مقعد هنگام صبح قبل ازاینکه کودکان از خواب بلند شوند برداشته شود .
نوار چسب را روی خودش تا کرده و به آزمایشگاه ببرید . تخم ها و کرم های روی چسب می توانند در زیر میکروسکوپ مشخص شوند .
▪ پیش آگهی و درمان :
معمولاً نیاز به درمان نمی باشد انگل بسیار شایع بوده و بندرت باعث هر گونه صدمه ای می شود . اما ، بیشتر والدین از این موضوع ناراحت بوده و خواستار درمان کودک خود می باشند . یک دوز واحد از داروی مبندازول یا پیرانتل در حدود ۹۰ درصد بیماران را بهبود می بخشد . همه افراد خانواده باید دارو را مصرف کنند زیرا آلودگی مجدد می تواند از سایر افراد خانواده ایجاد شود . ِکِرم ها یا پمادهای ضدخارش روزی دو تا سه بار در روز بر روی ناحیه اطراف مقعد خارش را کاهش می دهند .
علیرغم درمان داروئی عفونت مجدد بسیار شایع می باشد زیرا تخم های زنده در مدفوع تا یکهفته بعد از درمان وجود دارند . لباس ، رختخواب و اسباب بازیها باید مرتباً در ماشین لباسشویی شسته شده تا از هر گونه تخم انگل پاک شوند .